Wij leggen je graag het belang van een netwerk uit
We maken mensen sterker door hen te omringen met anderen
Een persoonlijk netwerk om op terug te vallen en meer verbondenheid tussen mensen: dat is waar de organisatie Lus voor ijvert. Deze vzw verzorgt een van de vijf workshops tijdens de unieke trefdag Vrouwkracht waar KVLV-Agra haar schouders onderzet.
Omringd zijn door familieleden en vrienden die voor je in de bres springen als het wat moeilijker gaat. Mensen die naar je luisteren en die je willen helpen. Mensen die je niet loslaten en samen met jou naar oplossingen zoeken. We gaan er maar al te vaak van uit dat ieder – een wel zo’n persoonlijk netwerk heeft om op terug te vallen, maar dat is lang niet altijd het geval. Veel mensen hebben het gevoel dat ze er alleen voor staan. Daar probeert de organisatie Lus vzw iets aan te doen, door ondersteuning te bieden aan mensen die (opnieuw) zo’n netwerk wil uitbouwen. “Wie goed omringd is, staat sterker in het leven”, steekt Lus-medewerker Elly Van Acoleyen van wal. “We streven ernaar om die netwerken vooral op te bouwen met ‘gewone mensen’: familieleden, vrienden, kennissen, buren. Professionele hulpverleners, hoe waardevol ook, komen en gaan immers, afhankelijk van hun werk – uren. Ze kunnen niet opvangen wat een sterk persoonlijk netwerk kan betekenen.”
BurgersAanZet wil burgerinitiatieven stimuleren
Ouderen met kanker goed omringd?
Zijn ouderen met kanker gebaat met netwerkversterkende strategieën om meer verbondenheid te voelen? Met deze vraag gingen we in een pilootproject op zoek naar winsten en drempels.
Eenzaamheid…en kanker
Mensen met kanker – zo leert de ervaring – zien vaak hun sociaal netwerk tijdens de (vaak langdurige) behandeling kleiner worden omdat ze minder in staat zijn fysiek deel te nemen aan het sociale en vrijetijdsleven. Maar ook omwille van het taboe of de sociale ongemakkelijkheid die nog steeds rond de ziekte kanker hangt. Recent onderzoek bij ouderen met kanker (70+) in Vlaanderen geeft aan dat eenzaamheid één van de grote problemen is die afbreuk doet aan hun psychosociale levenskwaliteit.1 Of een kankerdiagnose op zich daarin een bepalende rol speelt, is minder duidelijk. Eenzaamheid lijkt wel de ziekte van deze tijd en treft alle lagen van de bevolking.2 Het is zelfs zo dat in het Vlaamse onderzoek ouderen met kanker bij de start van de behandeling minder eenzaamheid rapporteerden dan hun leeftijdsgenoten zonder kanker. Maar dat verschil verdween na een jaar: meer dan 1 op 3 70-plussers zei zich eenzaam te voelen.
Een pilootproject
Omdat eenzaamheid ook bij ouderen met kanker een belangrijk psychosociaal probleem is, hebben Kom op tegen Kanker en LUS vzw4 de handen in elkaar geslagen en samen een pilootproject opgezet. De bedoeling van het project ‘Goed omringd?!’ was om het persoonlijk netwerk rond de oudere in kaart te brengen, het daar waar nodig en mogelijk te herstellen en/of te versterken en uit te breiden om zo de kwaliteit van leven van de oudere te verhogen en het eenzaamheidsgevoel te verlagen. Concreet werd elke oudere die zich aanmeldde binnen het project gelinkt aan een opgeleide vrijwilliger die als taak had om het (vroegere) aanwezige sociale netwerk te reactiveren, te versterken of uit te breiden. Dit gebeurde door te vertrekken van concrete veranderingswensen van de oudere. Het thema eenzaamheid was in alle processen voelbaar aanwezig, maar was niet de ‘ingangspoort’ van het project. Ouderen willen trouwens vaak zo niet gelabeld worden.
BurgersAanZet wil burgerinitiatieven stimuleren
“MENSEN HEBBEN VERBONDENHEID NODIG”
Vijf vrijwilligersorganisaties richtten in 2018 BurgersAanZet op, een samenwerkingsverband dat ijvert voor meer verbinding en betrokkenheid tussen mensen. Ze willen hun expertise bundelen en ter beschikking stellen van burgers, organisaties, lokale besturen en het middenveld.
Een professioneel aanbod van kwaliteitsvolle, goede zorg is nodig in een maatschappij waarin iedereen meetelt, ook de meest kwetsbaren. Maar voor een echt warme samenleving is er meer nodig, vindt Geertrui Vandelanotte van BurgersAanZet en coördinator van vrijwilligersorganisatie Lus vzw. “Om je echt goed te voelen en een kwaliteitsvol leven te leiden, heb je een netwerk nodig: anderen waarmee je je verbonden voelt. Sommige mensen zijn hun hele leven patiënt of cliënt en worden voortdurend vanuit die rol aangesproken. Iedereen verlangt ernaar een mens te kunnen zijn met eigen talenten en sterktes. Goede zorg alleen is niet genoeg. Er wordt ingezet op vermaatschappelijking van de zorg: zorg die zoveel mogelijk geïntegreerd wordt in de samenleving en die meer op maat gebeurt. Daarnaast is er ook oprechte betrokkenheid nodig.”
Organisatie
In deze katern schetsen we de missie en visie van LUS vzw. Met vallen en opstaan ontwikkelde LUS vzw een bijbehorend organisatiemodel als middel om haar doel te bereiken. Tot slot schetsen we de kernproducten die Lus in de loop der jaren ontwikkelde, om haar missie te realiseren.
Historiek
Dit is het verhaal over het ontstaan van Lus en hoe de organisatie de voorbije decennia evolueerde. In deze katern lees je het Lus-verhaal tot 2013, het moment dat de organisatie subsidies kreeg via een beheersovereenkomst met het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. De activiteiten, leerpunten en evoluties uit de meest recente geschiedenis vind je hier niet terug.
Het verhaal van Ben
Ben was zelf geen vragende partij voor een LUS-groep. Ben is niet zo vlug vragende partij voor iets, tenzij zijn favoriete merk van cornflakes op is, tenzij de bus die hem naar het dagcentrum brengt niet komt, tenzij er onverwachts bezoek is of een vast Tv-programma plots niet uitgezonden wordt omwille van een sportwedstrijd.
Dan vraagt Ben om zijn mama, Annie.
Nadat Annie op een ouderavond de uitleg hoorde over de activiteiten van LUS vzw, vonden we volgende mail in de mailbox.
“Beste, op dinsdagavond, was ik aanwezig op een infoavond van LUS. Het was een verhelderende uiteenzetting, over een ondersteuning waar ik naar op zoek ben, maar niet kon denken dat ik dit bij LUS kon vinden.
Ik ben al 33 jaar weduwe en neem de zorg op voor mijn 35 jarige zoon met een ernstige verstandelijke beperking en bijkomende moeilijkheden door zijn autisme. Hij woont bij mij thuis en gaat momenteel vier dagen per week naar een dagcentrum. Degene die alles regelt in zijn leven ben ik, en ik moet zorgen dat er evenwicht is tussen rust en activiteit voor hem en hem ook voldoende veiligheid bieden als ik eens weg moet, wat niet eenvoudig is. Mijn hele leven staat eigenlijk in het teken van Ben.
Maar nu voel ik dat ik hulp moet vragen, hoewel het mij veel moeite kost. Ik geef liever hulp. Ik vind het moeilijk om een concrete vraag te stellen aan LUS, maar ik ondervind, dat om dit alles te blijven volhouden, ik nood heb aan mensen om mee te denken en te zoeken en ook eens iets over te nemen. Ook voor de beslissingen naar later toe heb ik hulp nodig, hoe het verder moet met Ben, voor zijn welzijn. Dit zou ook eens goed besproken moeten worden, want dat houdt mij steeds meer bezig. Ik merk bij mijn twee andere zonen dat zij daar ook nood aan hebben.
Zou het mogelijk zijn om eens langs te komen om eventueel bij ons een LUS-groep te starten?”
Dat deden we en ondertussen komt er elke 3 maanden een groep van 10 mensen samen en worden de gesprekken in goede banen geleid door vrijwilligster Christine.
Een terugblik op 2020
dat 2020 een speciaal jaar was hoeft geen betoog. Aan het einde van dat jaar schreven we dit magazine. De lezer ontdekt er in wat er reilt en zeilt in Lus.